رهروان حقیقت

رقص سماع به نوعی از رقص صوفیه گفته می‌شود که شامل چرخش بدن همراه با حالت خلسه برای اهداف معنوی است. سماع سابقه دیرین تاریخی دارد و داستان تعالی روح است.

دانلود مستند رقص و سماع

سماع دنیایی متفاوت است. حتی اگر مولانا را نشناسیم و با تفکراتش آشنا نباشیم، دیدار از این مراسم تاثیرگذار خواهد بود.

مستند عرفان مولوی

آشنایی با مولانا

جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولوی (متولد ۶۰۴ ه.ق در بلخ) از مشهورترین شاعران ایرانی است. نام کامل وی «محمد ابن محمد ابن حسین حسینی خطیبی بکری بلخی» بوده است و در دوران حیات به القاب «مولوی»، «مولانا»، «مولوی رومی» و «ملای رومی»  نامیده می‌شده است. از برخی از اشعارش تخلص او را «خاموش» و «خَموش» و «خامُش» دانسته‌اند. زبان مادری وی نیز پارسی بوده است.

مولوی متولد بلخ (سرزمینی در شمال شرق خراسان) است و در زمان تصنیف آثارش (همچون مثنوی) در قونیه (واقع در ترکیه امروزی) می‌زیست. با آنکه جهانیان نیک می‌دانند که مولوی یک شاعر ایرانی است اما دولت ترکیه در برنامه‌هایی که به مناسبت سال جهانی مولانا برگزار کرده‌ است، تلاش کرده‌ است که مولانا را به عنوان یک چهره فرهنگی کشور خود به دنیا معرفی کند. در این میان کم‌توجهی مقامات ایران در سال‌های اخیر، در موفقیت دولت ترکیه نقش فراوانی داشته‌ است .

مقبره‌ی مولانا که در حال حاضر به عنوان سمبل شهر قونیه از آن یاد می‌شود، در واقع محل سکونت پدر و خانواده‌ی مولوی به هنگام اقامت ایشان در قونیه بوده است. پدر مولانا پس از مرگ در همین خانه به خاک سپرده شد و مجالس سماع مولانا نیز در همین خانه برگزار می‌شده است. مولانا نیز پس از مرگ در همین مکان دفن شد. همچنین، بهاءالدین، پسر مولانا، بعضی از اقوام و یاران و مریدان وی از جمله صلاح الدین زرکوب و حسام الدین چلبی نیز در این مکان آرمیده‌اند. هر ساله دوستداران مولانا در ۱۷ دسامبر مصادف با سالگرد وفات مولانا که شب اُروس (Arus) نامیده می‌شود از اطراف و اکناف ترکیه و جهان بر مرقد او حاضر می‌شوند تا شاهد مراسم ویژه‌ی بزرگداشت مولانا باشند.

سماع مولانا

از دیگر طرفداران سماع، مولانا جلال الدین محمد بلخی بوده که توجه روز افزون او به سماع در جاودانه شدن این آئین در میان درویشان به ویژه مولویه بی‌تأثیر نبوده است. مولانا ابتدا همانند پدرش، بهاء‌ولد، مشغول درس گفتن و وعظ و مجاهده بود و هرگز سماع نکرده بود اما چون شمس تبریزی را دید عاشق وی شد و هر چه او می‌فرمود را غنیمت می‌داشت. پس چون شمس به وی اشارت کرد که به سماع درآ ، مولانای ۳۸ ساله آنچنان تحت تاثیر شمس قرار گرفت که منبر و مدرسه را ترک کرد. استدلال شمس در تشویق مولوی به سماع این بود که آنچه مولانا می‌طلبد با سماع‌، زیاد می‌شود و سماع برای انسان‌های عادی که به هوای نفس مشغولند حرام است نه برای کسانی که عاشق و طالب حق هستند و حتی از نظر او سماع مدد حیات محسوب می‌شد‌. شیفتگی مولانا به سماع آن‌چنان بود که پس از آگاهی از کشته شدن شمس نیز مراسم سماع را به جای آورده است.

مستند molana

در خلال دهه‌هاى اخیر، گاهى نوشته‌هایى در روزنامه‌هاى آمریکا درباره آموزش «رقص صوفیانه» مى‌خوانیم و «رقص صوفیانه» به شیوه‌اى مرسوم براى پرورش نفس بدل شده است. اما رقص در اسلام قبیح شمرده شده است؛ چرا که به طور کلى رقص در تاریخ ادیان با وجد و حال در ارتباط است و انسان را از حالت عادى خود خارج مى‌کند و مى‌توان گفت که او را بر گرد یک محور خاص به چرخش وامى دارد. بى‌گمان در دوره‌هاى میانى اسلامى ضیافت‌هاى مسلمانان متمکن، اغلب با موسیقى و رقص به پایان مى‌رسید.

آموزش رقص مولانا

در مراسم سماع، در آن حال چرخش و تسلیم محض، شوری نهفته است که هم چرخنده و هم بیننده را به وجد می‌آورد. سماع بروز تفکرات مولانا است. او شعر و موسیقی و رقص را برای توصیف آن چه غیرقابل توصیف است، انتخاب کرد. دیده‌اند مولانا را که در کوچه و بازار با اصحاب به رقص درمی‌آمد و گفته‌اند جنازه صلاح‌الدین زرکوب را نیز به اشارت مولانا با رقص و دف به قبرستان برده‌اند.

مستند زندگی مولانا و مستند

معنی سماع

سَماع در لغت به معنی شنیدن، شنوایی و آوای گوش‌نواز است. سماع در اصطلاح صوفیه حالت جذبه و اشراق و از خویشتن جدا شدن و فنا به امری غیر ارادی است که اختیار عارف تأثیری در ظهور آن ندارد. صوفیه می‌گویند سماع حالتی در قلب و دل ایجاد می‌کند که “وجد” نامیده می‌شود و این وجد حرکات بدنی چندی به‌وجود می‌آورد که اگر این حرکات غیرموزون باشد “ اضطراب” ‌و اگر حرکات موزون باشد، کف‌زدن و رقص است.

قیمت : ۴۰۰۰تومان

حجم : ۷۲۵مگا بایت

زمان : یک ساعت

زبان : انگلیسی ( زیرنویس فارسی )